Tin Tức

Thiếu máu lên não là bệnh gì? Nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả

(03-10-2021)

Tham vấn y khoa: Thạc sĩ - Dược sĩ - Giảng viên Lê Thị Mai

Thiếu máu lên não thường gây ra các biểu hiện chóng mặt, hoa mắt, nhìn đôi hay có thể nghiêm trọng hơn là dẫn đến đột quỵ. Tình trạng này có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân cũng như chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố lối sống.

Tất cả cơ quan trong cơ thể đều cần được cung cấp oxy và các dưỡng chất thông qua hệ tuần hoàn, trong đó não bộ cũng không ngoại lệ. Máu giúp mang oxy và glucose đến não. Mặc dù chỉ chiếm một phần nhỏ trọng lượng cơ thể nhưng bộ não cần rất nhiều năng lượng để hoạt động. Do đó, lượng máu cần thiết để đáp ứng nhu cầu của não là không hề ít.

Nếu bị thiếu máu lên não, các tổn thương có thể xảy ra và dẫn đến nhiều vấn đề cũng như ảnh hưởng đến chức năng thần kinh. Cùng tìm hiểu xem bệnh thiếu máu lên não có nguy hiểm không và khi bị thiếu máu lên não phải làm sao?

Thiếu máu lên não là bệnh gì?

Thiếu máu lên não là tình trạng lượng máu được vận chuyển đến não bộ không đủ đáp ứng nhu cầu cần thiết. Bình thường, các động mạch cung cấp máu cho não sẽ đảm bảo lượng oxy và các dưỡng chất quan trọng đến tất cả mọi vùng não bộ. Khi một động mạch gặp vấn đề như bị tắc nghẽn hoặc chảy máu sẽ khiến cho lượng oxy cung cấp đến vùng não có liên quan đến động mạch đó giảm xuống. Sự thiếu hụt oxy lên não tạm thời có thể làm suy giảm chức năng của vùng não bị thiếu oxy ấy.

Nếu các tế bào não bị thiếu oxy trong hơn một vài phút, các tổn thương nghiêm trọng xuất hiện và dẫn đến chết mô não. Một số vấn đề liên quan đến thiếu máu não là:

Triệu chứng thiếu máu não là gì?

Các dấu hiệu và triệu chứng của thiếu máu lên não rất đa dạng, tùy từng trường hợp, từ nhẹ đến nặng. Bạn có thể trải qua các triệu chứng trong vài giây hay vài phút. Nếu tình trạng thiếu máu diễn ra trong thời gian ngắn và không gây ra tổn thương vĩnh viễn (nhồi máu) thì được gọi là cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA).

Thiếu máu lên não

Khi não đã bị tổn thương do không đủ lưu lượng máu, các triệu chứng có thể trở thành vấn đề vĩnh viễn. Dấu hiệu và triệu chứng thiếu máu lên não bao gồm:

  • Cảm thấy yếu ở một hoặc cả hai bên cơ thể
  • Mất cảm giác ở một hoặc cả hai bên cơ thể
  • Lú lẫn hoặc mất phương hướng
  • Thay đổi tầm nhìn ở một hoặc cả hai mắt
  • Chóng mặt, choáng váng
  • Nhìn đôi
  • Nói dính chữ với nhau, không rõ ràng
  • Mất hoặc giảm ý thức, tỉnh táo
  • Gặp vấn đề trong việc giữ thăng bằng hay phối hợp các động tác

Thiếu máu lên não có khi xảy ra ở một vùng nhỏ trên não (cục bộ) hay toàn bộ não. Tùy theo mức độ thiếu máu và nguyên nhân liên quan mà mỗi người sẽ trải qua các dấu hiệu, triệu chứng khác nhau.

Nguyên nhân dẫn đến thiếu máu não

Tình trạng này có thể xảy ra do nhiều bệnh lý hay những bất thường của cơ thể. Các nguyên nhân gây ra tình trạng này gồm:

  • Thiếu máu hồng cầu hình lưỡi liềm hay các bệnh về máu khác
  • Dị dạng mạch máu
  • Hình thành mảng bám trong động mạch (xơ vữa động mạch)
  • Dị tật tim bẩm sinh
  • Bệnh tim
  • Huyết khối (cục máu đông)
  • Nhịp tim không đều
  • Huyết áp thấp
  • Đau tim
  • Nhịp nhanh thất

Ngoài ra, nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ bị bệnh lý này là:

  • Huyết áp cao
  • Hút thuốc lá
  • Uống nhiều rượu bia
  • Stress, căng thẳng
  • Béo phì
  • Cholesterol cao
  • Đái tháo đường
  • Từng bị thiếu máu não thoáng qua
  • Rung tâm nhĩ

Các phương pháp điều trị thiếu máu não

Thăm khám và sàng lọc các bệnh lý tiềm ẩn

Một trong những cách điều trị tốt nhất là ngăn chặn nguy cơ từ những bệnh lý tiềm ẩn nhằm rủi ro gây ra thiếu máu não. Những bệnh lý tiềm ẩn nguy cơ gây thiếu máu não gồm có: Thiếu máu hình liềm, xơ vữa động mạch, bệnh tim, dị tật tim bẩm sinh, huyết áp thấp,… Bằng việc khám sức khỏe định kỳ và phát hiện các yếu tố rủi ro gây thiếu máu não sẽ góp phần cho thành công của quá trình điều trị.

Áp dụng các phương pháp hỗ trợ điều trị

Thiếu máu lên não phải làm sao

  • Tiêm tĩnh mạch: đây là phương pháp điều trị khẩn cấp, thường được thực hiện trong vòng 3 tiếng sau khi được chẩn đoán thiếu máu não.
  • Sử dụng thuốc:
    • Thuốc chống động kinh: được sử dụng cho những người đã từng bị đột quỵ. Loại thuốc này giúp ngăn ngừa đột quỵ tái phát và kiểm soát nguy cơ động kinh do đột quỵ gây ra.
    • Một số loại thuốc được sử dụng giúp có tác dụng kiểm soát huyết áp, giảm cholesterol và/ hoặc chống đông máu.
    • Ngoài ra, bác sĩ thường chỉ định một số thuốc dùng trong điều trị đột quỵ do thiếu máu. Vì mục tiêu quan trọng nhất chính là giải quyết những vấn đề xảy ra ở động mạch não. Nhờ đó có thể khôi phục lưu lượng máu đến não, giảm nguy cơ bị đột quỵ trong tương lai.

Bên cạnh đó, bác sĩ cũng khuyến khích thay đổi lối sống để giảm nguy cơ thiếu máu lên não như bỏ hút thuốc, xây dựng thói quen tập thể dục, thay đổi chế độ ăn uống và kiểm soát căng thẳng.

Một lựa chọn bạn có thể bổ sung thêm vào quá trình điều trị hay phòng ngừa thiếu máu lên não là thuốc giúp tăng cường tuần hoàn máu não với chiết xuất từ bạch quả (Ginkgo biloba). Với thành phần bilobalide có tác dụng bảo vệ tế bào thần kinh và mô thần kinh thông qua vai trò của chúng trong tái tạo tế bào thần kinh vận động.

Ngoài ra, chiết xuất từ loài cây này còn có tác động chống kết tập tiểu cầu, giảm phát triển xơ vữa động mạch, tăng tuần hoàn máu. Đặc biệt, Các sản phẩm có chứa Ginkgo biloba dạng phytosome được sản xuất bằng công nghệ Ý, giúp tăng hấp thu hoạt chất và tăng sinh khả dụng; cải thiện các suy tuần hoàn não và các biểu hiện chức năng như nhức đầu, chóng mặt.

Duy trì lối sống, chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh

  • Lựa chọn các loại thực phẩm lành mạnh, phù hợp với tình trạng sức khỏe;
  • Duy trì cân nặng phù hợp;
  • Tập thể dục – vận động thường xuyên;
  • Nói không với việc hút thuốc lá;
  • Hạn chế tiêu thụ thức uống có cồn;
  • Kiểm tra lượng cholesterol và kiểm soát huyết áp;
  • Quan tâm đến sức khỏe tim mạch của bản thân;
  • Duy trì uống thuốc được bác sĩ chỉ định.

Cách phòng ngừa thiếu máu lên não

Bạn có thể phòng ngừa được tình trạng thiếu máu lên não. Dù một số nguyên nhân gây ra nó khó ngăn ngừa được nhưng nguy cơ sẽ giảm xuống nếu bạn xây dựng lối sống lành mạnh. Hãy làm theo các lời khuyên sau đây:

  • Duy trì mức cân nặng hợp lý
  • Xây dựng chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh
  • Luyện tập thể dục đều đặn
  • Bỏ hút thuốc
  • Hạn chế uống rượu. bia, thức uống có cồn.

Người bị thiếu máu não cần bổ sung những thực phẩm gì?

Nhóm thực phẩm giàu đạm và sắt

Bạn có thể thay đổi nguồn cung cấp protein bằng cách lựa chọn các loại đậu, hạt, rau củ thay vì các loại thịt đỏ. Một số loại thực phẩm, nguyên liệu giàu chất đạm và sắt như sau:

  • Hải sản giáp xác: như tôm, hào, trai,…
  • Các loại cá.
  • Các loại thịt đỏ, như: thịt heo, thịt bò,…
  • Những loại thịt ít béo nhiều đạm như thịt ức gà, thịt gà tây,…
  • Một số loại hạt, đậu: hạt bí đỏ, hạt quinoa,…

Nhóm thực phẩm giàu sắt và vitamin

Các loại thực phẩm giàu chất sắt, đồng thời cung cấp thêm một số vitamin có lợi khác cho sức khỏe có thể kể đến như:

  • Rau chân vịt (bina): Không chỉ cung cấp sắt mà rau chân vịt còn cung cấp lượng vitamin C đáng kể cho cơ thể. Ngoài ra, vitamin C còn là “chất xúc tác” giúp cơ thể hấp thụ sắt tốt hơn.
  • Thịt nội tạng động vật: Ngoài giàu sắt, các loại thịt nội tạng như gan, cật, mề,… động vật còn đem lại nguồn dinh dưỡng lớn. Trong đó có vitamin B, đồng và selen,…
  • Bông cải xanh: Đây là loại nguyên liệu cung cấp tổng hợp nhiều chất dinh dưỡng cho cơ thể. Bao gồm các chất như: vitamin C, vitamin K và một số chất giúp chống bệnh ung thư.
  • Đậu hũ: Là một loại thực phẩm phổ biến, dễ mua, dễ dùng và có thể chế biến được nhiều món ăn quen thuộc ở châu Á. Đậu hũ cung cấp sắt, canxi, magiê,… giúp bữa ăn trở nên lành mạnh hơn.

Các câu hỏi thường gặp về bệnh thiếu máu não

1. Thiếu máu não trị bao lâu thì khỏi?

Một trong những thắc mắc của người bệnh là thiếu máu não điều trị bao lâu thì khỏi? Tùy từng tình trạng thiếu máu nặng hay nhẹ và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân mà thời gian điều trị căn bệnh thiếu máu não cũng khác nhau ở những bệnh nhân khác nhau.

Thông thường sau khi thăm khám và chẩn đoán, nếu đúng là thiếu máu não thì sẽ tùy thuộc vào nguyên nhân và thể trạng của người bệnh mà bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp nhất. Một số loại thuốc được sử dụng để hỗ trợ lưu thông máu lên não sẽ được bác sĩ kê cho người bệnh. Bên cạnh đó, bác sĩ sẽ tư vấn về chế độ ăn uống, tập luyện và nghỉ ngơi phù hợp cho bệnh nhân. Đơn thuốc sẽ được người bệnh sử dụng trong vòng 1 tháng. Sau 1-3 tháng bác sĩ sẽ hẹn bệnh nhân thời gian đến khám lại, để đánh giá xem tình trạng lưu thông máu lên não có tiến triển tốt hơn không và sẽ tư hướng tư vấn tiếp theo.

Vì vậy, bạn đừng quá lo lắng thiếu máu não điều trị bao lâu thì khỏi? Việc nhận biết đúng các biểu hiện của thiếu máu não như: đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, ù tai,… và lựa chọn đi thăm khám sớm với bác sĩ sẽ là điều quan trọng nhất, giúp bạn cải thiện tình trạng thiếu máu não an toàn, hiệu quả, tránh được các biến chứng nguy hiểm.

2. Làm xét nghiệm gì để biết thiếu máu não?

Với câu hỏi “Thiếu máu não cần làm những xét nghiệm gì để xác định nguyên nhân?”, bác sĩ xin giải đáp như sau:

Để chẩn đoán chính xác tình trạng thiếu máu não cũng như nguyên nhân để điều trị hiệu quả nhất, bác sĩ sẽ chỉ định một số xét nghiệm cận lâm sàng cần thiết. Bạn cần chụp cộng hưởng từ sọ não (MRI) để khảo sát mạch máu não của mình và làm các xét nghiệm khác như: Chụp CT Scan sọ não, Siêu âm Doppler xuyên sọ, chụp mạch số hóa xóa nền DSA, đo lưu huyết não,…nếu cần thiết. Đồng thời khám lại bác sĩ nội thần kinh để đánh giá thêm.

3. Thiếu máu lên não nên uống thuốc gì?

Một số loại thuốc người bệnh thường được chỉ định để trị thiếu máu não:

– Thuốc làm tăng lưu lượng máu:

Nhóm thuốc này có công dụng làm tăng cường lưu thông máu lên não, cải thiện các triệu chứng do thiếu máu não gây ra, giúp cải thiện tình trạng động mạch bị hẹp, bị chèn ép.
Một số loại thuốc thuộc nhóm tăng cường lưu lượng máu có thể kể đến là:
  • Cinnarizin: nhóm thuốc giúp chẹn canxi chọn lọc, giảm hoạt tính của các chất gây co mạch, giúp tăng lưu thông máu lên não, đồng thời giúp cải thiện tình trạng chóng mặt, hoa mắt, nhức đầu…
  • Piracetam: tác động lên não và hệ thần kinh trung ương, giúp bảo vệ não bộ khỏi tình trạng thiếu hụt oxy bằng cách đẩy mạnh chuyển hóa oxy và glucose lên não, giúp phục hồi tổn thương não, tăng khả năng tổng hợp năng lượng ở não, cải thiện tình trạng mất trí nhớ, thiếu tập trung, chóng mặt, hoa mắt…
  • Ginkgo biloba: chứa flavonoid – chất chống oxy hóa mạnh, giúp bảo vệ tế bào não khỏi các gốc tự do có hại và terpenoid, giúp điều hòa sự chuyển hóa của não, cải thiện lưu thông máu lên não, hỗ trợ điều trị các chứng đau đầu, sa sút trí tuệ.
  • Cerebrolysin: giúp điều hòa chức năng của tế bào thần kinh, tăng cường dẫn truyền máu lên não, cải thiện tình trạng rối loạn trí nhớ, phòng ngừa đột quỵ do thiếu máu não.

– Nhóm thuốc bổ sung vitamin và sắt:

Bổ sung các loại vitamin B, C và sắt cũng là một cách giúp hỗ trợ cải thiện tình trạng thiếu máu lên não.

Người dùng tìm kiếm: chóng mặt do thiếu máu não, điều trị thiếu máu não


Nguồn tham khảo:

Brain Ischemia Types and Causes.

https://www.verywellhealth.com/what-is-brain-ischemia3146480 

Cerebral Circulation

https://www.healthline.com/health/cerebral-circulation#blood-flow

About Cerebral Ischemia

https://www.columbianeurosurgery.org/conditions/cerebral-ischemia/

Treatment of Vertigo: A Randomized, Double-Blind Trial Comparing Efficacy and Safety of Ginkgo biloba Extract EGb 761 and Betahistine

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4099171/

12 Benefits of Ginkgo Biloba (Plus Side Effects & Dosage)

https://www.healthline.com/nutrition/ginkgo-biloba-benefits

Ginkgo biloba

https://www.mountsinai.org/health-library/herb/ginkgo-biloba

Chia sẻ bài viết ...
Lê Thị Mai

Thạc sĩ – Dược sĩ – Giảng viên Lê Thị Mai có 9 năm kinh nghiệm trong dược lâm sàng cũng như lĩnh vực nhiều lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, trong đó chuyên sâu nhất về thuốc kháng sinh, bệnh học tổng quan, đái tháo đường và ung thư ung bướu.


Thẻ của bài viết: , , , , ,

có thể bạn quan tâm

Loading...
842838123166